So‘nggi olti oy ichida O‘zbekistonda ellikka yaqin talaba giyohvand moddalar savdosiga aloqador bo‘lgan

O‘zbekiston Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Narkotik moddalarni nazorat qilish milliy markazi yoshlarning giyohvand moddalar savdosiga jalb etilishi keskin oshgani haqida xabar berdi. Katta inspektor Muhammadqodir Mahmudov xavotirli ma’lumotlarni keltirdi: joriy yilning 6 oyi davomida 46 nafar oliy o‘quv yurti talabasi giyohvand moddalar savdosiga aloqador bo‘lgan.

Uning so‘zlariga ko‘ra, mamlakatda bezovta qiluvchi tendentsiya kuzatilmoqda: giyohvand moddalar sotuvchisi talabalarni ataylab narkokuryer sifatida jalb qilmoqda. Oliy o‘quv yurtlariga o‘qishga kirgan yoshlar bu jinoiy ishlarga tobora ko‘proq jalb qilinmoqda.

Yana bir jiddiy muammo - minglab o‘ldiradigan dozalar ishlab chiqariladigan yashirin dori laboratoriyalari sonining ko‘payishi. Mahmudovning ta’kidlashicha, ishlab chiqaruvchilarni ham, xaridorlarni ham aniqlash tobora qiyinlashib, vaziyatni keskinlashtirmoqda.

Statistik ma’lumotlarga ko‘ra, 2024 yilda beshta, 2025 yilning birinchi olti oyida sakkizta dori laboratoriyasi aniqlangan.

Bundan tashqari, dorilarning shakli o‘zgaradi. Ilgari ular asosan tabiiy kelib chiqishi bo‘lgan bo‘lsa, endi ular ko‘pincha oddiy mahsulotlar sifatida yashiringan - ichimliklar, energetik ichimliklar, qahva, shirinliklar va boshqa mahsulotlarda mavjud. Dahshatlisi shundaki, bu sintetik moddalar birinchi marta qo‘llangandan keyin giyohvandlikka sabab bo‘ladi va jinsi, yoshi va ijtimoiy mavqeini ajratmaydi.

Muhammadqodir Mahmudov, shuningdek, zamonaviy narkotiklar o‘z belgilarini avvalgidek tez ko‘rsatmasligini, shu sababli ota-onalar ko‘pincha farzandlarining ta’sirlanganini sezmay qolishini ta’kidladi.

Ilgari giyohvand moddalarni ko‘z ostidagi qoraygan teri va in’ektsiya izlari bilan aniqlash mumkin edi. Endi, ba’zi sintetik moddalardan foydalangandan so‘ng, yoshlar haddan tashqari faol, baquvvat va quvnoq ko‘rinishi mumkin, bu esa, aksincha, yaqinlarini xursand qilishi va shubha uyg‘otmasligi mumkin. Biroq, inspektor ogohlantiradi, bu faqat vaqtinchalik ta’sir. Vaqt o‘tishi bilan og‘riq, azob-uqubatlar va keskin psixologik o‘zgarishlar rivojlanadi, bu esa ba’zi hollarda yoshlarni o‘z joniga qasd qilishga olib keladi.

Giyohvand moddalarni iste’mol qilishning o‘sishi tufayli giyohvand moddalar bilan bog‘liq jinoyatlar soni ham ortib bormoqda. Huquq-tartibot idoralari xodimlarining sa’y-harakatlari bilan joriy yilda giyohvandlik bilan bog‘liq jinoyatlar o‘tgan yilga nisbatan 23 foizga oshdi.

Muxammadqodir Mahmudov fuqarolarni, ayniqsa, ota-onalarni o‘ta hushyor bo‘lishga, farzandlari hayoti va muhitiga befarq bo‘lmaslikka chaqirdi. Bu illatga qarshi kurashda profilaktika ishlari, jamoatchilikning faol ishtiroki muhim ahamiyat kasb etadi.