Oltin narxi O‘zbekistonda tarixiy maksimumga yetdi

Seshanba, 23-sentabr kuni O‘zbekiston ichki bozorida oltin narxi yangi rekord darajani qayd etdi. Markaziy bank tomonidan e’lon qilingan ma’lumotlarga ko‘ra, besh grammlik oltin quymasining narxi tarixda ilk bor muhim belgini bosib o‘tib, 7 609 000 so‘mga yetdi.

Bu o‘sish avvalgi kunga nisbatan 140 ming so‘mga oshganini anglatadi. Shunga mos ravishda, bir gramm qimmatbaho metall narxi 1,9% ga oshib, 1 521 880 so‘mni tashkil etdi. Joriy yil boshidan buyon bu narx oshishi 31-marta qayd etilmoqda va shu davr mobaynida oltin 34,4% ga qimmatlashdi. Yillik hisobda esa qimmatbaho metall narxining o‘sishi 37,2% ni tashkil etdi.

Jahon bozorlarida ham oltinning qimmatlashishiga bo‘lgan barqaror tendensiya kuzatilmoqda. Bir troya unsiyasi uchun kotirovkalar 3750 dollar belgisiga yaqinlashib, 3747 dollarda to‘xtadi, bu bir gramm uchun 120,47 dollarga tengdir. Tahlilchilar investorlarning qimmatbaho metallarga bo‘lgan yuqori qiziqishini AQSh Federal zaxira tizimining yaqindagi qarori bilan bog‘lashmoqda. O‘tgan hafta Amerika regulyatori bazaviy foiz stavkasini 4-4,25% oralig‘iga tushirganini e’lon qildi. Monetar siyosatning bunday yumshatilishi, odatda, dollar aktivlarining jozibadorligini pasaytiradi va investorlarni an’anaviy ravishda oltin hisoblangan kapitalni saqlash uchun ishonchliroq vositalarni izlashga undaydi.

O‘zbekistonda Markaziy bank 2018-yilda aholiga oltin tangalarni sotishni boshlagan bo‘lsa, ikki yildan so‘ng bozorga o‘lchovli quymalar ham chiqarildi. Ushbu qadamlar milliy iqtisodiyotning xorijiy valyutalarga bog‘liqligini kamaytirish strategiyasi doirasida amalga oshirildi. Bundan tashqari, fuqarolarga oltindan foydalanish imkoniyatining berilishi investitsiya imkoniyatlarini kengaytirdi va jamg‘armalarni inflyatsiya xatarlaridan himoya qilish uchun yangi vositani taklif qildi.

Oltin quymalari va tangalarini sotib olish va sotish tijorat banklari orqali amalga oshiriladi. Markaziy bank har kuni kotirovkalarni yangilab boradi va ular bankning rasmiy veb-saytida hamda ixtisoslashtirilgan Telegram-botida e’lon qilinadi, bu esa barcha bozor ishtirokchilari uchun shaffoflik va ma’lumotlarning mavjudligini ta’minlaydi. Jismoniy shaxslarga, shuningdek, belgilangan bojxona qoidalariga rioya qilgan holda, sotib olingan quymalarni O‘zbekiston hududidan tashqariga olib chiqishga ruxsat etiladi.

Dunyodagi eng katta oltin parchas, 1869-yilda Avstraliyada topilgan va "Welcome Stranger" (Xush kelibsiz, notanish) deb nomlangan, og‘irligi 72 kilogrammdan ortiq bo‘lib, uning tarkibida 71 kilogrammga yaqin sof oltin bo‘lgan.