Turkiyaning Anadolu Isuzu giganti O‘zbekiston avtosanoatiga kirib kelmoqda

O‘zbekiston avtomobil sanoatida muhim voqea yuz bermoqda: ko‘p tarmoqli Anadolu Group xoldingining tarkibiy bo‘linmasi bo‘lgan Turkiyaning Anadolu Isuzu kompaniyasi SamAuto nomi bilan tanilgan Samarqand avtomobil zavodining nazorat paketini sotib olish bo‘yicha kelishuvga erishdi. Davlat aktivlarini boshqarish agentligi (DABA) rasmiy xabariga ko‘ra, Turkiya tomoni korxona ustav kapitalidagi 75,2% davlat ulushini sotib olmoqda.

Bitim qiymati 80 million dollarni tashkil etadi. Bundan tashqari, kelishuv Anadolu Isuzu’ning zavod rivojlanishiga yana 80 million dollar sarmoya kiritish majburiyatini o‘z ichiga oladi. Ushbu mablag‘lar ishlab chiqarish quvvatlarini chuqur modernizatsiya qilish va kengaytirishga yo‘naltiriladi.

Xususiylashtirish jarayoniga yetakchi xalqaro maslahatchilar jalb qilindi. KPMG kompaniyasi moliyaviy maslahatchi, Dentons firmasi esa yuridik yordam ko‘rsatdi. DABA ta’kidlashicha, turk investorining narx taklifi aktivning bozor qiymatiga mos deb topilgan, bu esa mustaqil baholovchi sifatida ishtirok etgan xalqaro PwC kompaniyasi tomonidan o‘tkazilgan baholash bilan tasdiqlangan.

Anadolu Isuzu’ning sarmoyaviy dasturi Samarqand korxonasi uchun tub o‘zgarishlarni nazarda tutadi. Asosiy yo‘nalish 12 metrdan 18 metrgacha bo‘lgan katta sig‘imli avtobuslar va, jahon tendensiyalari nuqtai nazaridan ayniqsa muhim bo‘lgan, elektrobuslar ishlab chiqarishni tashkil etish bo‘ladi. Ushbu tashabbus nafaqat ichki talabni qondirish, balki O‘zbekistonni mintaqaviy transport markaziga aylantirishga qaratilgan.

Kompaniyaning rejalari, shuningdek, butun mamlakat bo‘ylab litsenziyalangan servis markazlarining keng tarmog‘ini yaratish va eksport salohiyatini faol rivojlantirishni o‘z ichiga oladi. Maqsadli bozorlar sifatida Markaziy Osiyo, Janubiy Kavkaz mamlakatlari hamda Yaqin Sharq va Afrika davlatlari ko‘rib chiqilmoqda.

Bitim bo‘yicha muzokaralar tizimli xarakterga ega bo‘lib, bir necha oy davomida rivojlandi. 2024-yil iyun oyida Anadolu Isuzu va DABA o‘rtasida o‘zaro anglashuv memorandumi imzolangan bo‘lib, u keyingi qadamlar uchun asos yaratdi. Muloqot yuqori darajada, jumladan, investitsiyalar, sanoat va savdo vaziri Laziz Kudratovning oktyabr oyida Anadolu Isuzu prezidenti Bora Kochak va yanvar oyida kompaniyaning strategiya va biznesni rivojlantirish bo‘yicha direktori Ali Salihi bilan uchrashuvlari doirasida davom etdi.

SamAuto aksiyalarining qolgan qismi avvalgidek yaponiyalik hamkorlar - Itochu Corporation va Isuzu Motors Ltd korporatsiyalariga tegishli bo‘lib, ularning har biri 12,4% ulushga ega. Yaponiyalik ta’sischilar davlat ulushining turk investoriga sotilishini qo‘llab-quvvatladilar.

Bitimni yakuniy rasmiylashtirish uchun Turkiyaning tegishli nazorat organlaridan ruxsatnomalar olish talab etiladi. O‘zbekiston Davlat mulkini xususiylashtirish va xususiylashtirish jarayonlarini muvofiqlashtirish bo‘yicha davlat komissiyasi bitim natijalarini allaqachon ma’qullagan.

Anadolu Group O‘zbekiston iqtisodiyotiga sarmoya kiritish bo‘yicha muvaffaqiyatli tajribaga ega. 2021-yilda xolding Coca-Cola Ichimligi Uzbekistan kompaniyasining nazorat paketini sotib olgan, shundan so‘ng yangi zavodlar qurish va modernizatsiya qilishga katta mablag’ yo‘naltirgan.

Samarqand avtomobil zavodi (SamAuto) 1996-yilda tashkil etilgan bo‘lib, dastlab Turkiyaning Koç Holding kompaniyasi bilan qo‘shma korxona bo‘lgan va "SamKoçAvto" deb nomlangan.