O‘zbekistonda oltin narxi yangi maksimumga yetdi

O‘zbekistondagi tijorat banklari orqali sotiladigan o‘lchovli oltin quymalari narxi joriy yil boshidan buyon 35-marta o‘z tarixiy maksimumini yangiladi. Respublika Markaziy banki tomonidan 3-oktabr kuni e’lon qilingan ma’lumotlarga ko‘ra, besh grammlik quymaning narxi birinchi marta 7,7 million so‘mdan oshib, 7 758 000 so‘m darajasida qayd etildi. Qimmatbaho metalning bir gramm narxi ham oshib, endi 1 551 600 so‘mni tashkil etmoqda.

Ushbu narx o‘sishi an’anaviy ravishda investorlar tomonidan global iqtisodiy va siyosiy beqarorlik davrida himoya aktivi sifatida ko‘riladigan oltinga bo‘lgan jahon talabining sezilarli darajada oshishi fonida yuz bermoqda. Joriy kotirovkalarning o‘sishiga asosiy turtki bo‘lgan omil 1-oktabrda boshlangan AQSh hukumatining ishini qisman to‘xtatib turishi, ya’ni "shatdaun" bo‘ldi. Prezident Tramp ma’muriyatida yangi moliyaviy yil uchun byudjet bo‘yicha Kongressdagi muvaffaqiyatsiz muzokaralar tufayli yuzaga kelgan bu vaziyat, jahon bozorida oltin narxining o‘sishiga olib keldi va eng yuqori cho‘qqisida bir Troya unsiyasi uchun 3900 dollardan oshdi.

Ichki bozor narxlari dinamikasini tahlil qilish shuni ko‘rsatadiki, 2025-yilning to‘qqiz oyi davomida O‘zbekistonda qimmatbaho metallar 36,7% ga qimmatlashgan. Yillik hisobda qiymatning o‘sishi esa yanada ta’sirchan - 37,75% ni tashkil etdi. Bunday keskin dinamika aholi tomonidan yuqori talabni rag‘batlantirmoqda. To‘qqiz oy ichida Markaziy bank tijorat banklari orqali 17,3 ming xaridorga 380 kg oltin sotdi. Bu ko‘rsatkich 2024-yilgi umumiy savdo hajmidan 61% ga ko‘p bo‘lib, fuqarolarning ushbu jamg‘arma vositasiga bo‘lgan ishonchi ortib borayotganidan dalolat beradi. Yuqori talab poytaxtdagi ayrim bank filiallarida quyma tanqisligiga olib keldi.

Aholiga oltin sotish dasturi Markaziy bank tomonidan milliy iqtisodiyotning xorijiy valyutaga bog‘liqligini kamaytirish va fuqarolarga sarmoya kiritish uchun yangi imkoniyatlar yaratish maqsadida boshlangan. Oltin tangalar sotuvi 2018-yilda yo‘lga qo‘yilgan bo‘lsa, o‘lchovli quymalar ikki yildan so‘ng xarid qilish uchun mavjud bo‘ldi. Jismoniy shaxslarga, shuningdek, belgilangan qoidalarga rioya qilgan holda sotib olingan quymalarni mamlakat tashqarisiga olib chiqishga ruxsat berilgan. Mutaxassislarning ta’kidlashicha, oltinga ega bo‘lish nafaqat aholi uchun investitsiya ufqlarini kengaytiradi, balki jamg‘armalarni inflyatsiya xavfidan himoya qilish uchun samarali vosita bo‘lib xizmat qiladi.

Markaziy bank har kuni oltin narxlarini yangilab, ularni o‘zining rasmiy veb-saytida va ixtisoslashtirilgan Telegram-kanallarida e’lon qilib boradi.