Oltin narxi O‘zbekistonda: 7,8 mln so‘mlik yangi marra

Dushanba, 6-oktabr kuni O‘zbekiston ichki bozorida oltin quymalari narxi navbatdagi tarixiy maksimal darajaga yetdi. Markaziy bank tomonidan e’lon qilingan ma’lumotlarga ko‘ra, besh grammlik quyma narxi ilk bor ramziy chegarani kesib o‘tib, 7,86 mln so‘mga yetdi.

Qimmatbaho metallning ishonch bilan qimmatlashishda davom etishini tahlilchilar global iqtisodiy jarayonlar, xususan, AQSh Federal zaxira tizimining pul-kredit siyosatini yumshatishi kutilayotgani bilan bog‘lashmoqda. Ushbu kutilmalar fonida jahon oltin kotirovkalari misli ko‘rilmagan o‘sishni namoyish etib, birinchi marta bir Troya unsiyasi uchun $3939 yoki bir gramm uchun $126,65 darajasiga yetdi. AQSh iqtisodiyotidagi noaniqlik, yaqinda yuz bergan "shatdaun" tufayli mehnat bozori bo‘yicha rasmiy statistik ma’lumotlarning kechikishi bilan yanada kuchayib, "himoya aktivlari"ga bo‘lgan talabni oshirmoqda. Ekspertlarning baholashicha, mamlakatda ishsizlik darajasi nisbatan yuqori - 4,3% darajasida saqlanib qolmoqda, bu esa investorlarning FZT tomonidan asosiy stavkaning pasaytirilishi borasidagi umidlarini kuchaytiradi.

Mahalliy bozorda bir gramm oltinning narxi endilikda 1 572 060 so‘mni tashkil etib, o‘tgan hafta oxiridagi ko‘rsatkichlarga nisbatan 1,3% ga o‘sishni namoyon qilmoqda. Bir kunning o‘zida 5 grammlik quyma narxi 202 ming so‘mga oshdi.

Bu dinamika uzoq muddatli tendensiyaning bir qismidir. 2025-yil boshidan buyon O‘zbekistonda oltin narxi bo‘yicha rekordlar 36 marotaba qayd etildi va uning umumiy qiymat o‘sishi 38,8% ni tashkil etdi. Agar 2024-yilning shu davri bilan taqqoslanadigan bo‘lsa, qimmatbaho metall 40,2% ga qimmatlashgan.

Aholi tomonidan ortib borayotgan talab regulyator statistikasi bilan ham tasdiqlanmoqda. Joriy yilning to‘qqiz oyi davomida Markaziy bank tijorat banklari tarmog‘i orqali 17,3 ming xaridorga 380 kg oltin sotdi. Bu sotuv hajmi 2024-yilning yakuniy ko‘rsatkichlaridan 61% ga ko‘p bo‘lib, fuqarolarning oltinga jamg‘arma va investitsiya vositasi sifatida qiziqishi ortganidan dalolat beradi.

Aholiga qimmatbaho metallarni sotish dasturi Markaziy bank tomonidan bir necha yil avval boshlangan: 2018-yilda oltin tangalar, 2020-yildan esa o‘lchovli quymalar sotuvga chiqarildi. Ushbu tashabbusning asosiy maqsadlari milliy iqtisodiyotning xorijiy valyutalarga bog‘liqligini kamaytirish va fuqarolarga o‘z jamg‘armalarini diversifikatsiya qilish hamda himoyalash uchun yangi investitsiya vositalaridan foydalanish imkoniyatini berish edi.

Oltin tanga va quymalarni tijorat banklarida sotib olish yoki sotish mumkin. Markaziy bank fuqarolarga qulaylik yaratish maqsadida o‘zining rasmiy veb-sayti va Telegram-botida har kuni kotirovkalarni yangilab boradi.