O‘zbekiston sanoati soliq imtiyozlariga ega bo‘ladi

Prezident Shavkat Mirziyoyev hududlarda sanoat salohiyatini jadal rivojlantirish va eksport hajmini oshirishga qaratilgan chora-tadbirlar paketini tasdiqladi. 4-oktabrda imzolangan tegishli hujjat korxonalar uchun yangi fiskal imtiyozlarni joriy etadi va mahalliy sanoat uchun ulkan maqsadlarni belgilaydi.

Yangi strategiyaning markaziy elementi hududiy sanoat uchun samaradorlikning asosiy ko‘rsatkichlarini (KPI) belgilashdan iborat. Tasdiqlangan rejaga ko‘ra, 2026-yil oxiriga qadar mamlakat umumiy sanoat ishlab chiqarish hajmidagi mahalliy sanoatning ulushi 45% ga yetishi kerak. Bundan tashqari, har bir tuman va shaharda joylarda iqtisodiy rivojlanishning lokomotiviga aylanadigan beshtagacha sanoat "o‘sish nuqtalari"ni yaratish rejalashtirilgan.

Hujjatda texnologik modernizatsiyaga alohida e’tibor qaratilgan. Hukumatga 34 ta yuqori texnologiyali loyihani amalga oshirishni ta’minlash topshirildi, bu dastlabki hisob-kitoblarga ko‘ra, 3500 ta yangi ish o‘rni yaratish imkonini beradi. Ushbu chora-tadbirlar natijasida sanoat mahsulotlarining umumiy hajmidagi texnologik tovarlar ulushini 25% gacha oshirish kutilmoqda.

Biznesni rag‘batlantirish uchun muhim soliq yengilliklari joriy etilmoqda. Masalan, 2026-yil 1-yanvardan boshlab muayyan toifadagi sanoat korxonalariga ijtimoiy soliq bo‘yicha soliqqa tortiladigan bazani kamaytirish imkonini beruvchi yangi norma kuchga kiradi. Xodimlarni tashish va oziq-ovqat bilan ta’minlash xarajatlarini bir oylik bazaviy hisoblash miqdori (BHM) doirasida, ya’ni hozirgi vaqtda bir xodim uchun oyiga 412 ming so‘mgacha bo‘lgan miqdorni ijtimoiy soliq bazasidan chegirib tashlash mumkin bo‘ladi. Ushbu chora ikki yil davomida, ya’ni 2028-yil 1-yanvargacha amal qiladi.

Ushbu imtiyoz barcha korxonalarga taqdim etilmaydi. Uni qo‘llashning asosiy shartlaridan biri ish haqi darajasidir: korxonadagi o‘rtacha oylik ish haqi belgilangan eng kam oylik ish haqi miqdoridan kamida ikki baravar yuqori bo‘lishi kerak. Joriy normalarga asosan, bu ish haqi kamida 2,542 million so‘mni tashkil etishi kerakligini anglatadi.

Yana bir muhim yangilik qurilish materiallari ishlab chiqarish sohasidagi korxonalarga taalluqlidir. O‘z ishlab chiqarish ehtiyojlari uchun gips xomashyosini qazib oluvchi kompaniyalar uchun yer qa’ridan foydalanganlik uchun soliq stavkasi ikki baravarga kamaytiriladi. Yangi stavka amaldagi stavkaning 50 foizini, ya’ni 2,5 foizni yoki bir kubometr xomashyo uchun 7975 so‘mni tashkil etadi. Bu qadam mahalliy qurilish materiallarining tannarxini pasaytirish va ularning raqobatbardoshligini oshirishga qaratilgan.

O‘zbekiston gips zaxiralari bo‘yicha dunyoda yetakchi o‘rinlardan birini egallaydi. Asosiy konlar Farg‘ona vodiysi, Buxoro va Navoiy viloyatlarida joylashgan bo‘lib, bu ushbu hududlarda qurilish materiallari sanoatini rivojlantirish uchun katta salohiyat yaratadi.