Qambarota-1 GES loyihasi 4,2 milliard dollarga baholandi

Qambarota-1 GES yirik gidroenergetika loyihasini amalga oshirish qiymati 4,2 milliard dollarga yetdi. Bunday ma’lumotlarni O‘zbekiston energetika vaziri lavozimida ishlab turgan Jo‘rabek Mirzamahmudov ma’lum qildi. Shuningdek, u dunyoning yetakchi moliya institutlari tomonidan loyihaga katta qiziqish bildirilayotganini ta’kidladi.

Vazirning so‘zlariga ko‘ra, moliyalashtirish bo‘yicha takliflarning umumiy portfeli hozirgi kunda 5,6 milliard dollarni tashkil etmoqda, bu esa qurilishning taxminiy qiymatidan yuqoridir. Bu ob’ektning butun Markaziy Osiyo mintaqasi uchun yuqori investitsion jozibadorligi va strategik ahamiyatidan dalolat beradi.

Yaqinda Bryusselda Jahon bankining faol ko‘magida bo‘lib o‘tgan O‘zbekiston, Qozog‘iston va Qirg‘iziston energetika idoralari rahbarlarining uchrashuvi loyihaning mintaqaviy hamkorlikning asosiy elementi sifatidagi maqomini tasdiqladi. Muzokaralar ishtirokchilari bir ovozdan Qambarota-1 GESini samarali davlatlararo hamkorlik namunasi va "yashil" energetika kun tartibini ilgari surishda muhim omil sifatida tavsifladilar.

Jo‘rabek Mirzamahmudov loyihaning ijtimoiy va ekologik jihatlariga alohida e’tibor qaratdi. U qurilish ishlari mahalliy aholini ko‘chirish zaruratini keltirib chiqarmasligiga ishontirdi. Bundan tashqari, GESning ishga tushirilishi ishtirokchi mamlakatlarga mintaqaning tanqis suv resurslarini yanada oqilona va samarali boshqarish imkonini beradi.

Loyiha mulkchilik tuzilmasi quyidagicha belgilangan: Qirg‘izistonga 34% nazorat ulushi tegishli bo‘lsa, O‘zbekiston va Qozog‘iston har biri 33% dan teng ulushlarga ega. Shunga ko‘ra, har bir mamlakat o‘z ulushiga mutanosib ravishda elektr energiyasini sotib olish huquqiga ega bo‘ladi, bu esa ishlab chiqarilgan quvvatlarni taqsimlashning shaffof va o‘zaro manfaatli mexanizmini yaratadi.

Qambarota-1 GES loyihasi dastlab 1988-yilda sovet davrida tasdiqlangan, ammo moliyalashtirish yetishmasligi sababli uning qurilishi 1994-yilda to‘xtatilgan, o‘sha paytda tayyorgarlik ishlarining taxminan 25 foizi bajarilgan edi.