O‘zbekiston iqtisodiy o‘sishi inflyatsiya fonida tezlashadi

Xalqaro valyuta jamg‘armasi o‘zining so‘nggi "Jahon iqtisodiyoti istiqbollari" hisobotida O‘zbekiston uchun iqtisodiy prognozlarni qayta ko‘rib chiqib, 2025 yilda yalpi ichki mahsulot o‘sishining 6,8% gacha tezlashishini bashorat qilmoqda. Bu yangi baho aprel oyidagi prognozdan 0,9 foiz punktiga yuqori bo‘lib, mamlakatning iqtisodiy istiqbollariga nisbatan optimistik qarashni aks ettiradi.

2026 yil uchun prognoz ham, unchalik sezilarli bo‘lmasa-da, yaxshilandi: iqtisodiy o‘sish avval bashorat qilingan 5,8% o‘rniga 6% ni tashkil etishi kutilmoqda. Jamg‘arma ekspertlarining ta’kidlashicha, bu tuzatishlar respublikaning barqaror iqtisodiy rivojlanish sur’atlarini aks ettiradi, bu esa faol tarkibiy islohotlar va investitsion faollikning o‘sishi bilan mustahkamlangan.

Biroq, YaIM o‘sishi bo‘yicha ijobiy kutilmalar fonida, XVJ tahlilchilari inflyatsion bosimdan xavotir bildirmoqda. 2025 yil uchun inflyatsiya prognozi yomonlashdi: endi iste’mol narxlarining o‘sishi 9,1% ga yetishi kutilmoqda, vaholanki avval bu ko‘rsatkich 8,4% darajasida prognoz qilingan edi. Bu daraja respublika Markaziy bankining sentabr oyidagi 8,7% lik prognozidan ham yuqoridir.

Mutaxassislar inflyatsion xatarlarni, xususan, energiya tashuvchilar uchun ma’muriy tartibga solinadigan narxlarning oshishi bilan bog‘lashmoqda. Jamg‘armada mamlakatning pul-kredit siyosati kelgusida ham inflyatsiyani asta-sekin Markaziy bankning 5% lik maqsadli ko‘rsatkichiga pasaytirishga qaratilishi kerakligini ta’kidlashmoqda.

Inflyatsion qiyinchiliklarga qaramay, mehnat bozori bo‘yicha prognozlar ijobiy bo‘lib qolmoqda. Ishsizlik darajasining izchil pasayishi kutilmoqda: 2024 yildagi 5,5% dan 2026 yilga kelib 4,5% gacha, bu bandlikning o‘sishi va ishlab chiqarish sektorining kengayishini aks ettiradi.

Bundan tashqari, XVJ joriy operatsiyalar hisobi saldosining sezilarli darajada yaxshilanishini prognoz qilmoqda. 2025 yilda defitsitning YaIMga nisbatan 2,4% gacha qisqarishi kutilmoqda, bu aprel oyidagi 5% lik prognoz bilan solishtirganda sezilarli yaxshilanishdir. Bunday ijobiy dinamika qisman jahon bozorida oltin narxining oshishi bilan bog‘lanmoqda.

Shuni ta’kidlash joizki, boshqa xalqaro moliya institutlari ham O‘zbekistonning iqtisodiy o‘sishiga ijobiy baho bermoqda. Jahon banki 2025 yil uchun YaIM o‘sishi prognozini 6,2% gacha oshirgan bo‘lsa, Yevropa tiklanish va taraqqiyot banki 6,7% darajasida o‘sishni kutmoqda.