O‘zbekistonda qayta tiklanuvchi energiyaning umumiy generatsiyadagi ulushi 23% ga yetdi

O‘zbekiston energetika sohasida muhim yutuq qayd etildi: joriy yilning 22-oktabr oqshomi holatiga ko‘ra, qayta tiklanuvchi energiya manbalaridan ishlab chiqarilgan elektr energiyasi hajmi yil boshidan buyon 9 milliard kilovatt-soatga yetdi. Energetika vazirligi matbuot xizmati xabariga ko‘ra, bu ko‘rsatkich 2024-yil davomida ishlab chiqarilgan "yashil" energiyaning umumiy hajmidan ikki baravar ko‘pdir.

Ushbu yangi ishlab chiqarish rekordi mahalliy vaqt bilan soat 19:00 da rasman qayd etildi. Qayta tiklanuvchi energetikaning jadal rivojlanish sur’atlarini so‘nggi dinamika ham ko‘rsatib turibdi: avvalgi 8 milliardlik marra 23-sentabrda zabt etilganidan so‘ng, oxirgi milliard kilovatt-soat atigi 29 kun ichida ishlab chiqarildi. Bu o‘sishning infratuzilmaviy asosi mamlakat energetika tizimidagi umumiy quvvati 4682 MVt ga yetgan 12 ta quyosh va beshta shamol elektr stansiyalaridan iborat.

Respublika energetika balansining an’anaviy muhim qismi bo‘lgan gidroelektr stansiyalarni hisobga olganda, qayta tiklanuvchi manbalardan ishlab chiqarilgan energiyaning umumiy hajmi 14,52 milliard kilovatt-soatni tashkil etdi. Shu tariqa, milliy generatsiya umumiy tarkibida "yashil" energiyaning ulushi 23% ga yetdi.

Erishilgan ishlab chiqarish hajmlari sezilarli iqtisodiy va ekologik samara ham bermoqda. Xususan, qayta tiklanuvchi manbalardan foydalanish qariyb 2,73 milliard kubometr tabiiy gazni tejash imkonini berdi. Shu bilan birga, bu atmosfera havosiga 4 million tonnaga yaqin zararli moddalarning chiqarilishining oldini oldi, bu esa ekologik vaziyatni yaxshilashga hissa qo‘shmoqda.

Energetika vazirligining aniqlik kiritishicha, ishlab chiqarilgan "toza" elektr energiyasi 7,5 million xonadonning o‘n oylik ehtiyojini qondirish uchun yetarlidir. Muqobil ravishda, bu hajm 6 million abonentning yillik iste’molini to‘liq qoplashi mumkin.

O‘sish ko‘lamini tushunish uchun o‘tgan yillardagi statistik ma’lumotlarga murojaat qilish lozim. 2022-yilda Navoiy va Samarqand viloyatlarida ishga tushirilgan dastlabki fotoelektr stansiyalari 434 million kVt⋅soat ishlab chiqargan edi. 2023-yilda bu ko‘rsatkich 576,9 million kVt⋅soatgacha o‘sdi, 2024-yil yakunlariga ko‘ra esa 4,86 milliard kVt⋅soatni tashkil etib, sohaning eksponensial o‘sishini namoyon qildi.