O‘zbekiston Markaziy banki bank sektoridagi muammolarni tan oldi

O‘zbekiston Markaziy banki mamlakat moliya sektoridagi joriy raqobat darajasidan xavotir bildirdi va uni iqtisodiyotning dinamik rivojlanishi uchun yetarli emas deb atadi. Bugungi matbuot anjumani chog‘ida regulyator boshqaruvi raisi Timur Ishmetov idoraning bozorni jonlantirish bo‘yicha qarashlarini bayon qildi, bunda asosiy rol fintex-kompaniyalarni rivojlantirish va islomiy moliyalashtirish vositalarini joriy etishga qaratilgan.

Markaziy bank rahbari strategik maqsad bank muassasalari sonini mexanik ravishda oshirish emas, balki sifat jihatidan yangi raqobat muhitini yaratish ekanligini ta’kidladi. Uning kuzatishicha, mavjud bozor ishtirokchilari ko‘pincha o‘xshash biznes modellar va mahsulotlar qatoriga amal qilishadi.

"Mavjud banklar sonini hisobga olgan holda ham, ochig‘ini aytganda, biz yetarli raqobatni ko‘rmayapmiz. Deyarli barcha [banklar] bir xil siyosat yuritmoqda. Biroq, biz bu sohada o‘zgarishlar bo‘lishiga umid qilamiz", - dedi Ishmetov.

O‘zgarishlar katalizatorlaridan biri sifatida regulyator fintexni qo‘llab-quvvatlashni ko‘rib chiqmoqda. Hozirgi paytda asosan to‘lov xizmatlariga e’tibor qaratgan texnologik kompaniyalarning vakolatlarini kengaytirish rejalashtirilmoqda. Ularga ayrim bank xizmatlarini ko‘rsatish huquqi berilishi kutilmoqda, bu esa innovatsiyalarni rag‘batlantirishi va sektorning mijozlarga yo‘naltirilganligini oshirishi kerak.

Ikkinchi strategik yo‘nalish sifatida islomiy bankchilikni rivojlantirish belgilandi. Timur Ishmetovning ta’kidlashicha, ushbu moliya institutlarini an’anaviy banklarning o‘rnini bosuvchi sifatida ko‘rib chiqmaslik kerak. Ularning paydo bo‘lishi aholi va biznes uchun mavjud moliyaviy vositalar doirasini kengaytirish, sheriklik asosidagi moliyalashtirish tamoyillariga asoslangan muqobil variantni taqdim etishga qaratilgan. Bu qadam sentabr oyida Oliy Majlis Qonunchilik palatasi tomonidan birinchi o‘qishda ma’qullangan qonunchilik tashabbusi fonida ayniqsa dolzarb ko‘rinadi, bu esa mamlakatda islom banklarining faoliyati uchun huquqiy asos yaratadi.

MB rahbariyatining bayonoti sektordagi sezilarli turg‘unlik fonida yangradi. So‘nggi bir necha yil ichida 2023-yil may oyida litsenziya olgan Yangi Bankdan tashqari bozorga deyarli yangi ishtirokchilar kirmadi. Bundan tashqari, yaqinda "Yevroosiyo banki"ning litsenziyasi qaytarib olinganidan so‘ng, O‘zbekistondagi faoliyat yuritayotgan banklarning umumiy soni 35 taga qisqardi.

"Men uchun [banklar] soni unchalik muhim emas. Asosiy vazifa - bozordagi raqobat muhitini yaxshilash. Biz bu yo‘nalishda ishlamoqdamiz", - deya xulosa qildi Ishmetov.