Mamlakat iqtisodiyoti 150 milliard dollarga, maktab va tibbiyotga milliardlab mablag‘lar

O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev mamlakatning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi masalalariga bag‘ishlangan kengaytirilgan yig‘ilish o‘tkazdi. Kecha bo‘lib o‘tgan uchrashuvda joriy yilning oraliq natijalari sarhisob qilindi va 2026-yil uchun strategik yo‘nalishlar belgilandi. Davlat rahbari byudjet mablag‘larini sarflash samaradorligini oshirish va iqtisodiy o‘sishni rag‘batlantirish zarurligiga e’tibor qaratdi.

Yig‘ilish davomida taqdim etilgan hisobotlarda O‘zbekiston iqtisodiyoti joriy yilning to‘qqiz oyida barqaror o‘sishni ko‘rsatib, 7,6% ko‘rsatkichga erishgani qayd etildi. Bu natija avval belgilangan prognoz ko‘rsatkichlaridan yuqori bo‘ldi. Asosiy sektorlardagi muvaffaqiyatlar alohida ta’kidlandi: sanoat ishlab chiqarishi 6,8% ga, qurilish ishlari - 14,2% ga, xizmat ko‘rsatish sohasi - 14% ga, agrar sektor esa 4,1% ga o‘sdi. Bu raqamlar respublika iqtisodiy tuzilmasining barqarorligi va diversifikatsiyasidan dalolat beradi.

Milliy iqtisodiyot barqarorligini tasdiqlovchi muhim ko‘rsatkichlardan biri oltin-valyuta zaxiralarining ko‘payishi bo‘ldi. Ular o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 35% ga o‘sib, 55 milliard AQSH dollariga yetdi. Xalqaro hamjamiyat ham O‘zbekistonning iqtisodiy istiqbollarini ijobiy baholamoqda. Jumladan, Fitch reyting agentligi mamlakatning suveren reytingini oshirdi, Moody’s va S&P esa o‘z prognozlarini "barqaror" dan "ijobiy" ga o‘zgartirdi.

Shavkat Mirziyoyev erishilgan iqtisodiy natijalarning fuqarolar farovonligiga bevosita aloqadorligini alohida ta’kidladi. Rasmiy ma’lumotlarga ko‘ra, mamlakat aholisining daromadlari 18,4% ga oshgan, banklardagi depozitlar hajmi 35,3% ga ko‘paygan, o‘rtacha ish haqi esa 19,2% ga o‘sgan. Aholi va biznes vakillari orasida o‘tkazilgan so‘rovlar ishonch darajasining oshishi, bandlik va daromadlarning o‘sishini tasdiqlaydi.

2026-yilga ulkan maqsadlar qo‘yilgan. Iqtisodiy o‘sish 6,6% ni tashkil etishi kutilmoqda, bunda iqtisodiyotning umumiy hajmi 150 milliard AQSH dollaridan oshishi lozim. Iqtisodiyotga barcha manbalardan kamida 400 trillion so‘m miqdorida investitsiya jalb qilish, inflyatsiyani esa 7% dan oshirmaslik rejalashtirilgan. Prezident respublikada bu ko‘rsatkichlarga erishish uchun barcha zarur imkoniyatlar va shart-sharoitlar mavjudligini ta’kidladi, ammo buning uchun vazirliklar, tarmoqlar va hokimiyatlarning mas’uliyatini oshirish talab etiladi.

2026-yilgi byudjet loyihasini tayyorlash doirasida amaldagi soliq stavkalarini saqlab qolish to‘g‘risida qaror qabul qilindi. Shavkat Mirziyoyev ushbu sharoitda byudjetning daromad qismini oshirishni, xarajatlar ustidan nazoratni kuchaytirishni hamda xarajatlarni qisqartirish va samaradorlikni oshirishni barcha darajadagi rahbarlar faoliyatini baholashning asosiy mezoni etib belgilashni talab qildi.

Birinchi navbatdagi vazifalar qatorida strategik tarmoqlarda mahsulot tannarxini pasaytirish va raqobatbardoshlikni oshirish, iqtisodiyotda xususiy sektor ishtirokini kengaytirish, davlat kompaniyalarining dividend siyosatini isloh qilish, shuningdek, samarasiz imtiyozlar va subsidiyalarni tahlil qilish va bekor qilish belgilandi. Ayg‘oqchi iqtisodiyotni qisqartirish va mahalliy byudjetlarning daromadlarini oshirishga alohida e’tibor qaratiladi.

Bundan tashqari, xalqaro moliya institutlari ishtirokidagi loyihalarni amalga oshirishni jadallashtirish masalasi ham ko‘rib chiqildi. Yangi qoida joriy etilmoqda, unga ko‘ra yangi loyihalarni moliyalashtirish faqat amaldagi loyihalar to‘liq yakunlangandan so‘ng boshlanadi. Bu resurslarni jamlash va majburiyatlarning o‘z vaqtida bajarilishini ta’minlash imkonini beradi.

Yig‘ilishda qabul qilingan eng muhim qarorlardan biri vazirlik va idoralarning byudjetdan tashqari jamg‘armalari qoldiqlarining yarmini yagona jamg‘armaga yo‘naltirish to‘g‘risidagi topshiriq bo‘ldi. Bu mablag‘lar faqat yangi maktablar qurish va butun mamlakat bo‘ylab sog‘liqni saqlash tizimini yanada rivojlantirish uchun ishlatiladi. Bu iqtisodiy siyosatning ijtimoiy yo‘nalishini va mamlakat rahbariyatining fuqarolarni sifatli ta’lim va tibbiy xizmatlar bilan ta’minlashga intilishini ta’kidlaydi.