Iqtisodiy ishlar bo‘yicha Namangan viloyat sudi Avstriyaning Red Bull GmbH kompaniyasi da’vosi bo‘yicha qaror chiqarib, mahalliy tadbirkorni kontrafakt mahsulot sotgani uchun 9 million so‘mdan ortiq mablag’ to‘lashga majbur qildi.
Sud jarayoni bir nomdagi energetik ichimlik ishlab chiqaruvchisi bo‘lgan Avstriyaning Red Bull GmbH kompaniyasi tomonidan Namangan viloyati hududida soxta tovar sotish holatlari aniqlangandan so‘ng boshlatilgan. Da’vogar mahalliy tadbirkorni tovar belgisidan noqonuniy foydalanganlikda ayblab, original brend bilan adashtirib yuborish darajasida o‘xshash bo‘lgan mahsulot savdosini to‘xtatishni talab qilgan.
Adliya vazirligining Intellektual mulk departamenti taqdim etgan ma’lumotga ko‘ra, sud huquq egasining talablarini to‘liq qanoatlantirgan. Sud qarori bilan javobgarga O‘zbekiston hududida mashhur energetik ichimlikni imitatsiya qiluvchi mahsulotni muomalaga kiritish taqiqlangan.
Bundan buyon sotishni taqiqlashdan tashqari, tadbirkorga boshqa majburiyatlar ham yuklatilgan. Xususan, sud o‘n kun muddat ichida mavjud bo‘lgan barcha kontrafakt ichimlik zaxiralarini to‘liq yo‘q qilishni belgilagan. Shuningdek, barcha idishlar, qadoqlar va soxta mahsulot bilan bog‘liq har qanday reklama materiallari ham yo‘q qilinishi kerak.
Huquqbuzarga nisbatan qo‘llanilgan moliyaviy sanksiyalar salmoqli miqdorni tashkil etdi. Javobgar Red Bull GmbH foydasiga 10 bazaviy hisoblash miqdori (BHM) hajmida kompensatsiya to‘lashi shart, bu hozirgi kunda 4,12 million so‘mni tashkil etadi. Bundan tashqari, unga da’vogarning barcha sud xarajatlarini qoplash majburiyati yuklatilgan. Bu summaga 12 BHM (4,944 million so‘m) miqdoridagi davlat boji, shuningdek, 41,2 ming so‘m va 103 ming so‘mni tashkil etgan pochta va sud xarajatlari kiritilgan. Shunday qilib, undirilgan umumiy summa 9,1 million so‘mdan oshgan.
Bu holat O‘zbekistonda kontrafaktga qarshi kurash amaliyotidagi yagona holat emas. Masalan, joriy yilning iyul oyida Bojxona qo‘mitasi 38 ming litr hajmdagi yirik partiyadagi soxta Flash Up energetik ichimligi ushlab qolinganini ma’lum qilgan edi. Sud muhokamasi natijasida import qiluvchi F.I. kompaniyasi tovarni utilizatsiya qilish yoki reeksport qilishga majbur bo‘lgan. Bundan tashqari, sud huquqbuzardan mamlakatdagi ichimlikning rasmiy distribyutori - Inter Food Plus kompaniyasining sud xarajatlarini qoplash uchun 11 million so‘m undirgan.
Soxta tovarlar bozori dunyodagi eng yirik yashirin iqtisodiyotlardan biri hisoblanadi. Ekspertlarning hisob-kitoblariga ko‘ra, uning yillik aylanmasi yuzlab milliard dollarga yetishi mumkin, bu esa ba’zi mamlakatlarning yalpi ichki mahsulotiga tengdir. Kontrafakt oziq-ovqat va dori-darmonlardan tortib, hashamatli buyumlar va dasturiy ta’minotgacha bo‘lgan deyarli barcha sohalarni qamrab oladi.