"Milliy tiklanish" demokratik partiyasi yetakchisi Alisher Qodirov farmatsevtika sanoatini keskin tanqid qilib, uning tijoriy manfaatlarini og‘ir kasalliklarga chalingan bemorlar o‘rtacha yoshining pasayishi kabi xavotirli tendensiya bilan bevosita bog‘ladi. Siyosatchining fikricha, aholi salomatligidan foydaning ustun qo‘yilishi sog‘liqni saqlash sohasida tizimli buzilishlarga olib kelmoqda.
Partiya matbuot xizmati tomonidan tarqatilgan nutqi tezislarida Qodirov infarkt, insult, qandli diabet va onkologik kasalliklar kabi tashxislarning "yosharib borayotgani"ni ta’kidladi. U bu dinamika farmatsevtika biznesi faoliyatining oqibati bo‘lishi mumkinligini taxmin qildi. "Bularning barchasi farmatsevtika biznesi tufayli emasmi? Ular bu orqali pul ishlashyapti. Odamlarimizning sog‘lig‘i beshinchi darajali masala. Asosiysi - dori sotuvi", - deb ta’kidladi deputat.
Qodirov shifokorlar tomonidan qimmat davolash kurslarini tayinlash amaliyotiga alohida e’tibor qaratdi. Uning ta’kidlashicha, millionlab so‘mlik retseptlar batafsil ko‘rib chiqilganda, ularning muhim qismini asosiy dori vositalari emas, balki biologik faol qo‘shimchalar (BFQ) tashkil etishi ma’lum bo‘lmoqda. Misol tariqasida u qandli diabet bilan og‘rigan bemorga bitta yarani davolash uchun 5-6 million so‘mlik dorilar tayinlanishi mumkinligini va ularning asosiy qismi BFQlardan iborat bo‘lishini keltirdi. "Qandli diabet uchun BFQlarning nima aloqasi bor?" - deya savol qo‘ydi siyosatchi va bemorga tijoriy foyda manbai sifatida qarash tushunchasini yo‘q qilish zarurligini ta’kidladi.
Qodirovning bayonotlari ijtimoiy tarmoqlarda farmatsevtika kompaniyalaridan birining sobiq xodimi tomonidan dori ishlab chiqaruvchilar va tibbiyot xodimlari o‘rtasidagi taxminiy hamkorlik sxemalarini batafsil tasvirlab bergan videorolik tufayli yuzaga kelgan jamoatchilik rezonansi fonida yangradi. Ushbu ma’lumotlarga ko‘ra, kompaniyalar o‘z mahsulotlarini sotuvdan ma’lum bir foiz oladigan shifokorlar orqali targ‘ib qiladi va dorilar ko‘pincha dorixona tarmoqlarini chetlab o‘tib, to‘g‘ridan-to‘g‘ri shifokorlar orqali sotiladi.
O‘zbekistonda farmatsevtika bozorini tartibga solish muammosi dolzarbligicha qolmoqda. Avvalroq mamlakat nazoratning yetarli emasligi, xususan, bolalar o‘limiga sabab bo‘lgan "Dok-1 Maks" siropi ishi kabi fojiali oqibatlarga duch kelgan edi. Tizimli muammolarga javoban, 2024-yil boshida hukumat dori vositalarini qo‘llash bilan bog‘liq tahdidlarni tezkor aniqlashga qaratilgan yangi farmakologik nazorat tizimini joriy etishini e’lon qildi. Ushbu choralar bozorni xalqaro standartlarga muvofiqlashtirish va bemorlar xavfsizligini oshirishga qaratilgan.
Alisher Qodirov "bemorlarni tovarga aylantirish"ga barham berish uchun milliy sog‘liqni saqlash tizimidagi yondashuvlarni tubdan qayta ko‘rib chiqishga chaqirdi. Uning tashabbusi O‘zbekistonda farmatsevtika biznesining o‘rni va mas’uliyati haqida keng jamoatchilik va siyosiy munozaralarni boshlashni taklif qiladi.