O‘zbekistonda ko‘p qavatli uylarda yashovchilarga nisbatan yangi cheklovlar joriy etiladi

Oliy Majlis Qonunchilik palatasi atrof-muhitni muhofaza qilishga qaratilgan qonun loyihasini ikki o‘qishda qabul qilib, ekologik javobgarlikni kuchaytirish yo‘lida qat’iy qadam tashladi. Yangi choralar ko‘p qavatli uylarga tutash yashil hududlarni o‘zboshimchalik bilan betonlash, shuningdek, o‘rmon fondi yerlarida noqonuniy qurilishlar uchun qat’iy javobgarlikni joriy etadi. Ushbu qonunchilik tashabbusi mamlakatda ekologik vaziyatni saqlash va yaxshilashga qaratilgan kengroq davlat siyosatining bir qismidir.

Yangi hujjatda ko‘tarilgan eng o‘tkir muammolardan biri hovlilardagi yashil maydonlarni ruxsatsiz avtoturargohlarga aylantirishdir. Shahar sharoitida, o‘rtacha to‘rtta uydan iborat turar-joy majmuasida 150 ga yaqin oila istiqomat qiladigan joylarda, ko‘pincha 20-30 kishilik avtomobil egalaridan iborat kichik bir guruh umumiy maydonni betonlash to‘g‘risida qaror qabul qilgan holatlar kuzatilmoqda. Bu esa aholining katta qismini, jumladan 120 dan ortiq boshqa oilalarni sayr qilish, dam olish va bolalar o‘yinlari uchun mo‘ljallangan joylardan mahrum qilib, jiddiy ijtimoiy ziddiyatni keltirib chiqarmoqda.

Yangi qonun loyihasi bunday manfaatlar to‘qnashuvini tartibga solish va barcha fuqarolarning qulay shahar muhitiga bo‘lgan huquqlarini himoya qilishga qaratilgan. Bundan tashqari, hujjat ekologik nazorat uchun zamonaviy texnologiyalarni joriy etishni nazarda tutadi. Avtomatik monitoring stansiyalaridan olingan ma’lumotlar real vaqt rejimida yagona geoaxborot ma’lumotlar bazasiga kelib tushadi, bu esa qoidabuzarliklarga tezkorlik bilan javob berish va havo tozaligi holatini baholash imkonini beradi. Loyiha to‘liq kuchga kirishi uchun Senat tomonidan ma’qullanishi va prezident tomonidan imzolanishi kerak.

Ushbu qadam qonun chiqaruvchilar tomonidan avvalroq belgilangan yo‘nalishni davom ettiradi va mustahkamlaydi. Joriy yilning may oyida Shavkat Mirziyoyev parklar va xiyobonlar yerlarini xususiylashtirishni to‘liq taqiqlovchi muhim qonunni imzolagan edi. Ushbu hujjat aholining madaniy-maishiy ehtiyojlari uchun mo‘ljallangan hududlarni har qanday tarzda boshqa shaxsga o‘tkazish yoki kapital qurilish qilish uchun jiddiy jinoiy javobgarlikni joriy qildi. Qoidabuzarlarga 300 dan 600 BHMgacha (bu 112,5-225 million so‘mga teng) katta miqdordagi jarimalar, ikki yildan uch yilgacha axloq tuzatish ishlari, alohida jiddiy holatlarda esa besh yildan yetti yilgacha ozodlikdan mahrum qilish jazosi tayinlanadi.

Bundan tashqari, may oyidagi qonun xususiylashtirishni taqiqlashni madaniyat va istirohat bog‘lari, milliy va botanika bog‘lari, shuningdek xiyobonlar va bulvarlarga ham kengaytirdi. Endilikda botanika bog‘larida noyob o‘simlik dunyosiga zarar yetkazishi mumkin bo‘lgan har qanday faoliyatga yo‘l qo‘yilmaydi.

Prezident ma’muriyati ham ushbu me’yorlarning joylarda ijrosiga jiddiy e’tibor qaratmoqda. Iyun oyida davlat rahbari Toshkent va viloyat markazlari hokimlarini yashil hududlarni, shuningdek sport va bolalar maydonchalarini tijorat maqsadlarida qurilish uchun berish amaliyoti uchun keskin tanqid qildi. Barcha shunga o‘xshash qarorlarni qayta ko‘rib chiqish, noqonuniy ajratilgan yer uchastkalarini aniqlash va ularni jamoat foydalanishiga qaytarish to‘g‘risida to‘g‘ridan-to‘g‘ri topshiriq berildi. Hovli oldi hududlarini berish to‘g‘risidagi qarorlarni tekshirishga va amaldagi qonunchilikka zid bo‘lganlarini bekor qilishga alohida e’tibor qaratish kerakligi ko‘rsatib o‘tildi.

Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, shahar hududlarida yashil maydonlarning mavjudligi jinoyatchilik darajasini pasaytirishi mumkin. Daraxtlar va parklar qo‘shnilar o‘rtasidagi ijtimoiy aloqalarni mustahkamlashga yordam beradi va jamoatchilik nazorati hissini yaratadi, bu esa potentsial huquqbuzarlarni cho‘chitadi.