Fuqarolik ishlari bo‘yicha Shayxontohur tumanlararo sudi bir guruh o‘qituvchilarning Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligiga qarshi da’vosini ko‘rib chiqib, ularning talablarini qondirishni to‘liq rad etish haqida qaror chiqardi. Pedagoglar malaka toifasini tasdiqlash va oshirish uchun davriy ravishda o‘tkaziladigan attestatsiya natijalariga e’tiroz bildirishgan edi.
2025-yilning aprel-may oylarida mamlakatning turli hududlaridan to‘rt nafar ona tili va adabiyoti fani o‘qituvchisi tomonidan boshlangan sud jarayoni 8-sentabr kuni yakunlandi. Majlis sudya Guli Shukrullayeva raisligida ochiq tarzda o‘tdi. Da’vogarlar vazirlik huzuridagi Pedagogik mahorat va xalqaro baholash ilmiy-amaliy markazidan test sinovlari natijalarini bekor qilishni va uni qayta o‘tkazishni talab qilishgan. Bundan tashqari, da’vo arizasida har bir pedagog uchun 10 million so‘m miqdorida ma’naviy zararni undirish va sud xarajatlarini qoplash talablari ham bor edi.
Jarayon davomida da’vogarlardan biri N.M. o‘z arizasini qaytarib oldi va sud Fuqarolik protsessual kodeksining tegishli moddasiga asosan uni ko‘rmasdan qoldirdi. Shunday qilib, ish ishtirokchilari soni uch kishiga qisqardi.
Qolgan da’vogarlarning pozitsiyasini o‘qituvchilardan biri Abror Kamolovning ishonchli vakili, advokat Nazirjon Xotamjonov himoya qildi. Himoya tomoni ko‘plab protsessual qoidabuzarliklarga urg‘u berdi. Advokatning so‘zlariga ko‘ra, pedagoglarga taqdim etilgan test materiallari testologiyaning fundamental tamoyillarini buzgan holda tuzilgan, zarur validlikka ega bo‘lmagan va amaliyotga joriy etilishidan oldin tegishli ilmiy ekspertizadan o‘tkazilmagan.
Da’vogarlarning asosiy dalillari qatorida test sinovlarining ertalabki sessiyasidan so‘ng savollar variantlaridan biri internetda erkin tarqalib ketgani haqidagi da’vo ham bor edi. Bu, arizachilarning fikricha, teng bo‘lmagan sharoitlarni yuzaga keltirgan va kunning ikkinchi yarmida attestatsiyadan o‘tganlarga nohaq ustunlik bergan. Shuningdek, natijalar yuzasidan berilgan apellyatsiya shikoyatlari yuzaki ko‘rib chiqilgani - barcha pedagoglar bir xil mazmundagi javoblarni olgani, bu esa ularning e’tirozlarini individual tahlil qilinmaganidan dalolat berishi ta’kidlandi.
Surxondaryo viloyati Sherobod tumanidagi 1-maktab o‘qituvchisi Abror Kamolov sudda bu dalillarni shaxsan qo‘llab-quvvatladi. U ko‘plab savollar standartlarga mos kelmasligini, ba’zilarida esa to‘g‘ri javob varianti mavjud emasligini aytib, barcha attestatsiya materiallarini mustaqil ekspertizadan o‘tkazishni so‘radi.
Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi vakillari, o‘z navbatida, barcha ayblovlarni rad etdi. Idora yuristi J. Alijonovning tushuntirishicha, ushbu attestatsiya majburiy bo‘lmagan, balki imtiyozlar va oylik maoshiga ustamalar olishni istagan pedagoglar uchun o‘tkazilgan. U sudni barcha test savollari belgilangan ekspertiza tartibidan o‘tganiga va ma’lumotlar bazasiga reglamentga muvofiq kiritilganiga ishontirdi. Uning so‘zlariga ko‘ra, apellyatsiya komissiyasi shikoyatlarni ko‘rib chiqqan, ammo ularni qanoatlantirish uchun asos topmagan. Butun test jarayoni videoga yozib olingan va natijaga ta’sir qilishi mumkin bo‘lgan texnik nosozliklar qayd etilmagan.
2025-yil 23-aprelda bo‘lib o‘tgan attestatsiya natijalariga ko‘ra, Abror Kamolov 62 ball, Sh.R. - 82 ball, D.E. esa 60 ball to‘plagan. Apellyatsiya topshirib, rad javobini olgach, pedagoglar adolat izlab sudga murojaat qilishgan.
Qaror e’lon qilinganidan so‘ng bergan eksklyuziv intervyusida Abror Kamolov barcha da’vogarlarga, uning so‘zlariga ko‘ra, bosim o‘tkazilganini ma’lum qildi. "Biz da’vo arizasi kiritganimizdan so‘ng viloyat va tuman boshqarmalari tomonidan bosimlar boshlandi. Ayrim hamkasblarimning uyiga borishgan, oila a’zolari, maktab direktorlari bilan suhbatlashishgan", - deydi u. Kamolovning aniqlik kiritishicha, bu psixologik tazyiqlar tufayli u oxirigacha majlislarda shaxsan ishtirok etgan yagona da’vogar bo‘lib qolgan.
Pedagog sud hukmidan mutlaqo noroziligini bildirdi. "Biz adolatga ishongan edik, lekin sud adolatli bo‘lmadi, - dedi u. - Sudya ekspertlarni jalb qilmasdan qaror chiqardi. Biz ta’lim sohasidagi taniqli mutaxassislarning nomzodlarini taklif qildik, ammo ular rad etildi. Da’vomizdagi sakkizta asosiy masalaning birortasi ham mohiyatan ko‘rib chiqilmadi".
Advokat Nazirjon Xotamjonov qaror ustidan shikoyat qilish niyatini tasdiqladi. "Biz birinchi instantsiya sudining qaroridan to‘liq norozimiz. 30-sentabr kuni apellyatsiya shikoyatini kiritdik", - dedi u. Endi ishni Toshkent shahar sudining fuqarolik ishlari bo‘yicha sudlov hay’ati ko‘rib chiqadi.