O‘zbekiston poytaxtida Rossiya bilan hamkorlikdagi yirik loyiha - Yadroviy tibbiyot markazini barpo etishga start berildi. Qurilishning boshlanishiga turtki bo‘lgan tantanali marosim 9-oktabr kuni Toshkent shahrining Mirzo Ulug‘bek tumanida bo‘lib o‘tdi. Tadbir O‘zbekiston va Rossiya prezidentlari Shavkat Mirziyoyev va Vladimir Putinning qo‘llab-quvvatlashi ostida Dushanbe shahrida o‘tgan "Markaziy Osiyo - Rossiya" ikkinchi xalqaro sammiti doirasida tashkil etildi.
"O‘zatom" Atom energetikasi agentligi matbuot xizmatining xabar berishicha, ushbu loyiha respublika sog‘liqni saqlash tizimi uchun strategik ahamiyatga ega. 2026-yilda ochilishi rejalashtirilayotgan yangi markaz ilg‘or texnologiyalardan foydalangan holda onkologik kasalliklarga erta tashxis qo‘yish va davolashga ixtisoslashadi.
Sog‘liqni saqlash vazirligi taqdim etgan ma’lumotga ko‘ra, markaz Rossiyaning S. Berezin nomidagi Tibbiyot instituti ishtirokida investitsion loyiha sifatida quriladi. Majmuaning umumiy maydoni 12 ming kvadrat metrni tashkil etadi. Ajratilgan hududda zaruriy muhandislik, geologik va ekologik tadqiqotlar o‘tkazilgan.
Markaz faoliyati har yili 8 ming nafar bemorda onkologik kasalliklarni dastlabki bosqichlarda aniqlash imkonini berishi kutilmoqda. "Bu to‘liq sog‘ayib ketish ehtimolini bir necha barobar oshiradi. Shu bilan birga, loyiha mamlakatda tibbiy turizmni rivojlantirish uchun zamin yaratadi", - deya ta’kidladi Sog‘liqni saqlash vazirligi.
Loyihani amalga oshirish bir necha bosqichda olib boriladi. Birinchi bosqichda, 2025-2026-yillarda markaz zamonaviy diagnostika va davolash uskunalari bilan jihozlanadi. Xususan, kompyuter tomografiyasi bilan birlashtirilgan pozitron-emission tomograf (PET/KT), magnit-rezonans tomograf va siklotron majmuasi o‘rnatiladi. Davolash bazasi "gamma-pichoq" va "kiber-pichoq" noinvaziv qurilmalarini o‘z ichiga oladi. Shuningdek, radiofarmpreparatlar ishlab chiqarish laboratoriyasi tashkil etiladi. Ushbu bosqichda Rossiya tomonining sarmoyasi 25-30 million dollarga baholanmoqda. Kelishuvga muvofiq, Rossiya tomoni loyihani moliyalasiradi, O‘zbekiston tomoni esa yer uchastkasini ajratadi va loyihani amalga oshirish uchun zarur sharoitlarni yaratadi.
Ikkinchi bosqichda, 2026-yildan so‘ng, radionuklid terapiyani joriy etish rejalashtirilgan. Uchinchi bosqich onkologik kasalliklarni davolashning eng istiqbolli usullaridan biri hisoblangan proton terapiyasini o‘zlashtirishni nazarda tutadi.
Markazning tashkil etilishi nafaqat O‘zbekistonda zamonaviy onkologik yordamning to‘liq siklini joriy etadi, balki kadrlar masalasini hal etishga ham hissa qo‘shadi. Loyiha radiologlar, tibbiy fiziklar va radioximiklar uchun 100 dan ortiq yuqori texnologiyali ish o‘rinlari yaratish imkonini beradi. Bundan tashqari, u yadroviy tibbiyot sohasida mutaxassislar tayyorlashning milliy tizimini shakllantirish uchun ilmiy baza yaratadi.
Kelajakdagi markazning asosiy texnologiyalaridan biri bo‘lgan pozitron-emission tomografiya (PET) shifokorlarga oddiy KT yoki MRTdagi kabi organlarning anatomik tuzilishini emas, balki hujayralardagi metabolik jarayonlarni ko‘rish imkonini beradi. Bu o‘sma boshqa usullar bilan ko‘rinmaydigan eng dastlabki bosqichda saraton hujayralarini aniqlashga imkon beradi.