Nima uchun O‘zbekiston yoshlari xorijiy OTMlarni kamroq tanlamoqda?

2025-yilning dastlabki sakkiz oyi davomida O‘zbekiston fuqarolarining ta’lim olish uchun xorijga chiqish soni sezilarli darajada kamaydi. Statistika qo‘mitasi tomonidan e’lon qilingan ma’lumotlarga ko‘ra, joriy yilning yanvar-avgust oylarida mamlakatdan 20,7 ming kishi o‘qish maqsadi bilan chiqib ketgan. Bu ko‘rsatkich o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 5,1 ming kishiga yoki 24,6 foizga kamayganini ko‘rsatadi.

Oliy ta’lim olish uchun yo‘nalishlar tahlili afzalliklar o‘zgarganini ko‘rsatmoqda. Geografik jihatdan yaqin mamlakatlar eng ommabop yo‘nalishlar ro‘yxatida ustunlik qilishda davom etmoqda. Shunday qilib, o‘zbekistonliklarning eng ko‘p qismi Tojikistonga yo‘l olgan - 5 270 kishi. Ikkinchi o‘rinda Rossiya Federatsiyasi bo‘lib, u O‘zbekistondan 4 649 nafar talabani qabul qilgan. Kuchli uchlikni Qirg‘iziston yakunlagan, u yerga 3 064 nafar fuqaro ta’lim olish uchun jo‘nab ketgan.

Afzalliklar ro‘yxatida keyingi o‘rinlarda bir qator Osiyo va Yevropa davlatlari turibdi. Janubiy Koreya 2 309 nafar yoshlarni jalb qilgan bo‘lsa, Turkiya 1 538 nafar talaba uchun tanlov bo‘lgan. Mustaqil Davlatlar Hamdo‘stligining boshqa mamlakatlari orasida Qozog‘iston 874 nafar talabani qabul qilgan.

Xitoy va G‘arb mamlakatlarining ta’lim tizimlariga ham qiziqish kuzatilmoqda, garchi bu unchalik katta miqyosda bo‘lmasa-da. Xitoyga 797 kishi yo‘l olgan. Britaniya ta’limi foydasiga 567 nafar fuqaro tanlov qilgan. Germaniya va Amerika Qo‘shma Shtatlari mos ravishda 285 va 256 nafar talabani qabul qilgan, bu esa ushbu mamlakatlarda ta’lim olishga bo‘lgan, ommaviy bo‘lmasa-da, saqlanib qolayotgan tendentsiyadan dalolat beradi.

Bu statistik qisqarish O‘zbekiston oliy ta’lim tizimidagi ichki islohotlar fonida yuz bermoqda va abituriyentlar hamda ularning oilalari qarorlariga ta’sir etuvchi turli ijtimoiy-iqtisodiy omillarni ko‘rsatishi mumkin.

Yaqinda o‘qish uchun chiqib ketayotganlar sonining kamayishiga qaramay, YUNESKO Statistika institutining 2023-yil boshidagi ma’lumotlariga ko‘ra, O‘zbekiston xorijda tahsil olayotgan talabalar umumiy soni bo‘yicha dunyoda uchinchi o‘rinni egallagan.