O‘zbekiston BMT minbaridan SI-alyansini tuzishga chaqirdi

Mamlakatlar o‘rtasidagi texnologik tafovutning kuchayib borayotganidan xavotirlar fonida, Prezident Shavkat Mirziyoyev 23-sentabr kuni BMT Bosh Assambleyasining 80-sessiyasida so‘zlagan nutqida sun’iy intellekt (SI) sohasida xalqaro hamkorlik mexanizmini yaratish tashabbusini ilgari surdi.

Davlat rahbari raqamli tengsizlikni va sun’iy intellekt texnologiyalaridan foydalanishdagi farqlarni bartaraf etish jahon hamjamiyatining barqaror rivojlanishi uchun o‘ta muhim ahamiyatga ega ekanligini ta’kidladi. Shu munosabat bilan, SIning amaliy yechimlari va modellari bilan bepul almashinish uchun platforma shakllantirish g‘oyasi yangradi. Ushbu mexanizm sog‘liqni saqlash, ta’lim va madaniyat kabi har qanday jamiyat uchun muhim bo‘lgan sohalarga ilg‘or ishlanmalarni joriy etishga yordam berishi kutilmoqda.

Ushbu tashabbus O‘zbekistonning global institutlarni isloh qilishga qaratilgan kengroq chaqiriqlari kontekstida yangradi. Xususan, Shavkat Mirziyoyev BMT Xavfsizlik Kengashi tarkibini o‘zgartirish va kengaytirish zarurligini ma’lum qildi. Uning fikricha, bu zamonaviy chaqiriqlar va tahdidlarga samaraliroq qarshi turish, shuningdek, jahon maydonida rivojlanayotgan davlatlar manfaatlarini himoya qilish imkonini beradi.

SI sohasidagi xalqaro hamkorlik to‘g‘risidagi taklif O‘zbekistonning ichki kun tartibiga mantiqan mos keladi, bu yerda raqamli texnologiyalarni rivojlantirishga katta e’tibor qaratilmoqda. Mamlakat hukumati yosh avlodni yangi texnologik davr talablariga tayyorlash uchun aniq qadamlar qo‘ydi. Masalan, umumta’lim maktablarining yuqori sinf o‘quvchilari uchun sun’iy intellekt bo‘yicha darslar joriy etilishi e’lon qilindi. Ushbu yangi fan o‘quv dasturining bir qismiga aylanadi, bu esa yuqori texnologiyali sohalarda kadrlar salohiyatini shakllantirishga tizimli yondashuvdan dalolat beradi.

Ekspertlarning ta’kidlashicha, Prezidentning Bosh Assambleyadagi nutqi O‘zbekistonning nafaqat jahon raqamli makoniga integratsiyalashuvi, balki uning faoliyat qoidalari va tamoyillarini shakllantirishda faol ishtirok etishga intilishini aks ettiradi. Tajriba almashish uchun xalqaro platforma yaratishni taklif qilar ekan, Toshkent o‘zini mamlakatlar o‘rtasidagi texnologik tafovutni qisqartirishga yordam berishga tayyor bo‘lgan global jarayonlarning mas’uliyatli ishtirokchisi sifatida namoyon etmoqda.

Sun’iy intellektning ilk namunalaridan biri sifatida 1869-yilda ingliz iqtisodchisi va mantiqshunosi Uilyam Stenli Jevons tomonidan yaratilgan "mantiqiy pianino"ni keltirish mumkin. Ushbu mexanik qurilma oddiy mantiqiy masalalarni insondan tezroq hal qilishga qodir edi.