Makron Lekornyuni yana Fransiya bosh vaziri etib tayinladi

Fransiya Respublikasi rahbari Emmanuel Makron Sebastyan Lekornyuni mamlakat bosh vaziri lavozimiga qayta tayinlash to‘g‘risida qaror qabul qildi. Bu voqea Lekornyu iste’foga chiqish haqida ariza berganidan bir necha kun o‘tib sodir bo‘ldi va uning arizasi prezident tomonidan qabul qilingan edi. Mamlakatdagi siyosiy inqiroz 2026-yilgi davlat byudjeti loyihasini kelishish imkonsizligi fonida keskinlashib, shu tariqa yangi rivojlanish bosqichiga o‘tdi.

Lekornyuning vazirlar mahkamasi rahbari lavozimiga qaytishi keskin parlament qarama-qarshiliklari sharoitida yuz berdi. Uning avvalgi iste’fosi, u taklif qilgan hukumat tarkibining muxolifat kuchlari va prezident partiyasining ba’zi ittifoqchilari tomonidan keskin tanqid qilinishi ortidan sodir bo‘lgan edi. Norozilikning asosiy sababi keng siyosiy vakillikning yo‘qligi bo‘ldi, bu esa raqiblarning fikricha, Milliy assambleyadagi haqiqiy kuchlar muvozanatini aks ettirmagan.

Yelisev saroyi juma kuni kechqurun e’lon qilgan qayta tayinlovdan so‘ng, Sebastyan Lekornyu bayonot bilan chiqdi. "Men - burch hissi bilan - respublika prezidenti tomonidan zimmamga yuklangan vazifani qabul qilaman: Fransiya yil oxirigacha byudjetga ega bo‘lishi va hamyurtlarimizning kundalik hayotidagi muammolariga javob berish uchun qo‘limdan kelgan barcha ishni qilish", - deya ta’kidladi u. O‘z murojaatida Lekornyu, uning so‘zlariga ko‘ra, "fransuzlarni g‘azablantirayotgan" va "Fransiya obro‘si va manfaatlariga" zarar yetkazayotgan siyosiy beqarorlikka tezda barham berish zarurligini ta’kidladi.

Fransiyaning siyosiy manzarasi yaqinda bo‘lib o‘tgan parlament saylovlaridan so‘ng, birorta ham partiyaning mutlaq ko‘pchilikni qo‘lga kirita olmagani sababli juda tarqoq bo‘lib qolmoqda. Bu holat prezident Makron uchun o‘z siyosiy yo‘nalishini olib borishni va, xususan, byudjet kabi asosiy iqtisodiy qonunlarni qabul qilishni sezilarli darajada murakkablashtirmoqda. Lekornyu hukumatining birinchi urinishida 2026-yilgi byudjet bo‘yicha murosaga kela olmagani uning qisqa muddatli iste’fosiga va hozirgi qayta tayinlanishiga sabab bo‘lgan katalizator bo‘ldi.

Endi Sebastyan Lekornyu oldida qisqa muddatlarda byudjetni tasdiqlash uchun parlamentda yetarli darajada qo‘llab-quvvatlashga erisha oladigan yangi hukumatni shakllantirish vazifasi turibdi. Bu missiyaning muvaffaqiyati nafaqat kelgusi yilda mamlakatning iqtisodiy barqarorligiga, balki bosh vazirning o‘zi va prezident Makronning vakolatlarining qolgan bir yarim yilidagi keyingi siyosiy taqdiriga ham bog‘liq. Muxolifat partiyalari, o‘z navbatida, hukumatga ishonchsizlik votumini yana ovozga qo‘yish niyatida ekanliklarini ma’lum qilishdi, bu esa Fransiyaning siyosiy doiralarida keskinlik saqlanib qolayotganidan dalolat beradi.

1958-yilda Sharl de Goll tomonidan o‘rnatilgan Fransiyadagi V respublika tizimi prezidentga bosh vazirni tayinlash va ishdan bo‘shatish, shuningdek, parlamentning quyi palatasi - Milliy assambleyani tarqatib yuborish kabi muhim vakolatlarni beradi.