AQShda Tramp va Zelenskiy uchrashuvi nega Ukrainaga kutilgan qurollarni olib kelmadi

17-oktabr kuni Oq uyda bo‘lib o‘tgan AQSh va Ukraina prezidentlarining uchrashuvi asosiy harbiy masalalar bo‘yicha muhim qarorlarsiz yakunlandi. Kiyevning umidlariga qaramay, uzoq masofaga uchuvchi "Tomahawk" raketalarini yetkazib berish bo‘yicha kelishuvga erishilmadi. Tadbirning protokol qismidan olingan fotosuratlar, unda Donald Tramp o‘z hamkasbi Vladimir Zelenskiyga emas, balki jurnalistlarga asosiy e’tiborni qaratgani, muzokaralarning keyingi baholariga zamin yaratdi.

Ikki soatdan ortiq davom etgan uchrashuv davomida Ukrainaga keyingi harbiy yordam ko‘rsatish masalasi asosiy mavzu bo‘ldi. Financial Times gazetasining bir necha manbalarga tayanib xabar berishicha, yopiq eshiklar ortida keskin suhbat bo‘lib o‘tgan. Vladimir Zelenskiy dushman hududining ichkarisiga zarba berish uchun zarur bo‘lgan "Tomahawk" raketalarini qat’iy so‘ragan. Biroq, xabarlarga ko‘ra, ushbu uchrashuvdan biroz oldin Vladimir Putin bilan uzoq telefon suhbatini o‘tkazgan Donald Tramp kutilmagan pozitsiyani egallagan. Nashr ma’lumotlariga ko‘ra, u Ukrainadagi mojaroni "urush" emas, balki "maxsus operatsiya" deb atagan va keyingi keskinlashuvning maqsadga muvofiqligiga shubha bildirgan.

Muzokaralar natijasida Ukrainaga 25 ta Patriot havo mudofaasi tizimini sotib olish imkoniyati e’lon qilindi, ammo yetkazib berish darhol amalga oshirilmaydi. Ukraina delegatsiyasi Budapeshtda Putin ishtirokida o‘tkazilishi mumkin bo‘lgan sammitga ham taklifnoma olmadi.

Bu holat ekspertlar hamjamiyatida pessimistik baholarga sabab bo‘ldi. Kyoln universitetining xalqaro siyosat professori Tomas Yeger BILD nashriga bergan intervyusida shunday dedi: "Biz yana Alyaskadagi sammitdan oldingi nuqtaga qaytdik. Trampning Ukraina bo‘yicha strategiyasi yo‘q. U resurslar, kelishuvlar va Tinchlik uchun Nobel mukofotini xohlaydi". Uning fikricha, "Tomahawk"larni yetkazib berishdan bosh tortish Kreml uchun vaqt yutish imkonini beruvchi taktik g‘alabadir.

Myunxen xavfsizlik konferensiyasi ilmiy xodimi Niko Lange ham shunga o‘xshash fikrda. "Biz bir joyda depsinib turibmiz", - deb ta’kidladi u va sammitlar hamda e’lonlar seriyasi hozircha tinchlikka erishishda real yutuqlarga olib kelmaganini aytdi. Langening fikricha, Yevropa davlatlari ko‘proq tashabbus ko‘rsatib, sulhga erishish uchun Moskvaga mustaqil ravishda bosimni kuchaytirishlari kerak.

Ushbu voqealar fonida Yevropa Ittifoqi yanada birlashgan pozitsiyani namoyish etmoqda. Vengriyaning e’tirozlariga qaramay, Yevropa Ittifoqiga a’zo davlatlar 2027-yilgacha Rossiya gazining importidan to‘liq voz kechish bo‘yicha prinsipial kelishuvga erishdilar. Shuningdek, Rossiyaga qarshi 19-sanksiyalar paketi tayyorlanmoqda.

Vladimir Zelenskiyning o‘zi tashrif yakunlarini sharhlar ekan, vazmin optimizmni saqlab qolmoqda. Kyiv Independent jurnalistlari bilan suhbatda u Tramp, ehtimol, "Putinning yana bir imkoniyat berayotganini" tan oldi. Shunga qaramay, uning so‘zlariga ko‘ra, energetik qarama-qarshilikda Kreml allaqachon mag‘lubiyatga uchragan.