So‘nggi yillarda O‘zbekistonda mopedlar soni keskin ko‘paydi. Mavjud ma’lumotlarga ko‘ra, 46 ming kishi daromad uchun ushbu transport turidan foydalanadi. Mamlakatda mopedlarning umumiy soni taxminan 30 000 tani tashkil qiladi.
Afsuski, bilimsizlik va mas’uliyatsizlik tufayli mopedlar ishtirokida sodir bo‘layotgan baxtsiz hodisalar ham ko‘payib bormoqda. Darhaqiqat, birgina 2025-yil boshidan buyon 300 dan ortiq baxtsiz hodisalar qayd etilgan bo‘lib, ulardan 53 tasi o‘lim bilan yakunlangan.
Fojialar sonini kamaytirish uchun hukumat qoidalarni kuchaytirishni rejalashtirmoqda. GR Yandex Uzbekistan rahbari Sardor Qodirov vaziyatga izoh berdi.
"Mavjud vaziyat yaqqol ko‘rsatib turibdiki, kichik avtotransport vositalaridan foydalanish yanada tizimli tartibga solishni talab qiladi. Unga jalb qilinganlar esa majburiy tayyorgarlikdan o‘tishlari kerak. Aks holda jihozlar o‘lim xavfi manbaiga aylanadi".
Mamlakatda 2025-yil 1-oktabrdan yangi talablar kuchga kiradi: moped va skuterlar majburiy ro‘yxatdan o‘tkaziladi, ularni boshqarish uchun esa A toifali haydovchilik guvohnomasi talab qilinadi. Ushbu o‘zgarishlar jamiyatda qizg‘in munozaralarga sabab bo‘ldi, bu erda asosiy savol xavfsizlik, mehnat xavfsizligi va iqtisodiy barqarorlik o‘rtasidagi muvozanat bo‘lib qolmoqda.
"Mashg‘ulotlar - xavfsizlikning asosi. Busiz yo‘lda bitta moped ham qo‘yilmasligi kerak. Shaxsiy himoya vositalariga ham e’tiborni kuchaytiramiz. Axir, dubulg‘a rasmiyatchilik emas, balki hayot-mamot masalasidir", - deya ta’kidladi Yandex O‘zbekiston vakili.
Eslatib o‘tamiz, Toshkentdagi deyarli butun yetkazib berish sanoati mopedlarda ishlaydi. Biroq, etkazib beruvchilarning aksariyati yo‘l harakati qoidalarini qo‘pol ravishda buzadi. Davlat raqamlari yo‘qligi sababli ko‘pchilik svetoforlarga ham e’tibor bermay qo‘yadi. Moped haydovchilari ham tez-tez bo‘laklar o‘rtasida to‘qishadi va tezlik bilan mashinalarning orqasidan to‘satdan chiqib ketishadi. Boshqa haydovchilarning noroziligi ham mopedlar uchun tartibni kuchaytirishda muhim rol o‘ynadi.