O‘zbekistonda mast haydovchilarni umrbod haydovchilik huquqidan mahrum qilish taklif etildi

"Adolat" sotsial-demokratik partiyasi yo‘l harakati qoidalarini qo‘pol ravishda buzganlik uchun javobgarlikni tubdan kuchaytirishga qaratilgan qonunchilik takliflari paketini ilgari surdi. Asosiy va eng ko‘p muhokama qilinayotgan chora - bu mast holda o‘lim bilan bog‘liq yo‘l-transport hodisasini sodir etgan haydovchilar uchun transport vositasini boshqarish huquqidan umrbod mahrum qilishni joriy etish bo‘lishi mumkin.

Bunday qat’iy choralarni ishlab chiqishga yo‘l-transport hodisalarining tashvishli statistikasi sabab bo‘ldi. Rasmiy ma’lumotlarga ko‘ra, o‘tgan 2024-yilda O‘zbekiston yo‘llarida 9 364 ta YTH qayd etilgan. Ushbu hodisalar natijasida 2 203 kishi halok bo‘lgan, yana 9 000 ga yaqin fuqaro turli darajadagi tan jarohatlarini olgan. Partiyada ta’kidlanishicha, mamlakatdagi har to‘rtinchi avariya inson o‘limi bilan tugaydi, bu esa kuniga o‘rtacha olti kishining yo‘llarda halok bo‘lishini anglatadi.

Tashabbus faqat bir chora bilan cheklanmaydi. Parlament a’zolari muammoga kompleks yondashuvni taklif qilmoqdalar. Xususan, tezlikni muntazam ravishda oshirib boradigan haydovchilar uchun huquqdan mahrum qilishning maksimal muddatini hozirgi uch yildan o‘n yilgacha oshirish taklif etilmoqda. Shu bilan birga, maktablar va boshqa ta’lim muassasalari yaqinida tezlikni oshirganlik uchun alohida, yanada qattiqroq jazo choralarini joriy etish rejalashtirilgan. Shuningdek, inson qurbon bo‘lishiga olib kelgan YTH uchun jazoni ikki baravar kuchaytirish taklif etilmoqda, ayniqsa halok bo‘lgan shaxs voyaga yetmagan bo‘lsa.

Jazo choralaridan tashqari, takliflar paketida profilaktik choralar ham mavjud. "Adolat" O‘zbekistonda YTHdagi o‘limni nolga tushirishni asosiy maqsad qilgan "Vision Zero" xalqaro dasturini joriy etishni taklif qilmoqda. Bir qator Yevropa mamlakatlarida muvaffaqiyatli amalga oshirilgan ushbu konsepsiya nafaqat haydovchilarga, balki yo‘l infratuzilmasi loyihachilariga ham xavfsizlik uchun mas’uliyat yuklaydi.

Partiya tashabbusida bolalar xavfsizligiga alohida e’tibor qaratilgan. "Maktab atrofi - xavfsiz hudud" maqsadli dasturini ishga tushirish taklif etilmoqda. Uning doirasida boshlang‘ich sinf o‘quvchilari uchun yorqin rangdagi, nur qaytaruvchi elementlarga ega kiyim yoki aksessuarlar (nimchalar, bosh kiyimlar, ryukzaklar) kiyish majburiy bo‘lishi mumkin. Bundan tashqari, dastur uydan maktabgacha bo‘lgan sertifikatlangan xavfsiz piyodalar marshrutlarini ishlab chiqish va joriy etishni hamda o‘quv muassasalariga yaqin ko‘chalarda maxsus harakat rejimini, hatto vaqtinchalik to‘liq yoki qisman yopishgacha bo‘lgan choralarni o‘rnatishni nazarda tutadi.

Islohotning yana bir muhim elementi qoidabuzarlar uchun iqtisodiy javobgarlikni oshirish bo‘lishi kerak. Muntazam ravishda jarimaga tortiladigan haydovchilar uchun majburiy sug‘urta badallarini keskin oshirish mexanizmi taklif etilmoqda.

"Adolat" partiyasining Oliy Majlisdagi fraksiyasi parlament muhokamasiga kiritish uchun tegishli qonunchilik tashabbusini tayyorlamoqda.