Toshkentning yangi aeroporti: xalqaro konsorsium ishlarni boshladi

Toshkent viloyatida yirik infratuzilma loyihasi - yangi xalqaro aeroport qurilishi rasman boshlandi. 15-oktabr kuni Shavkat Mirziyoyev bo‘lajak aviatsiya majmuasining poydevoriga birinchi tamal toshini qo‘yish marosimida ishtirok etdi, bu esa ishlarning amaliy bosqichi boshlanganini anglatadi.

Loyiha Saudiya Arabistoni, Yaponiya va Janubiy Koreya kompaniyalaridan iborat xalqaro konsorsium tomonidan amalga oshiriladi. Davlat-xususiy sheriklik doirasida Saudiya Arabistonining "Vision Invest", Yaponiyaning "Sojitz" savdo uyi va Janubiy Koreyaning "Incheon International Airport Corporation" kompaniyalari xususiy sheriklar sifatida ishtirok etmoqda. Konsorsium tarkibida ulushlar quyidagicha taqsimlangan: "Vision Invest" - 45%, "Sojitz Corporation" - 30%, "Incheon International Airport Corporation" - 15% va "Uzbekistan Airports" - 10%.

Yangi havo bandargohi O‘rtachirchiq va Quyi Chirchiq tumanlari yerlarini qamrab olgan qariyb 1310 gektarlik ulkan maydonda joylashadi. Amaldagi poytaxt aeroportidan taxminan 17 kilometr janubda joylashgan bu hudud M-39 avtomagistrali va bo‘lajak Toshkent - Samarqand pullik yo‘li kabi asosiy transport arteriyalariga yaqinligi hisobga olingan holda tanlangan.

Loyihani amalga oshirish to‘rt bosqichga bo‘lingan. Birinchi bosqichdagi sarmoyalar hajmi 2,5-2,6 milliard dollarga baholanmoqda, shundan 1,8 milliard dollar aerovokzal majmuasini barpo etishga, 800 million dollar esa aerodrom infratuzilmasini yaratishga yo‘naltiriladi. Yaponiya va Palauda aeroportlarni boshqarish tajribasiga ega bo‘lgan Yaponiyaning "Sojitz" kompaniyasi 200 million dollar miqdoridagi sarmoyasini tasdiqladi.

Turli ma’lumotlarga ko‘ra, 2028 yoki 2029-yilga rejalashtirilgan birinchi bosqich yakunlanganidan so‘ng, aeroportning o‘tkazish qobiliyati yiliga 20 million yo‘lovchiga yetishi kutilmoqda. Infratuzilma soatiga 40 dan ortiq parvoz va qo‘nishni ta’minlash hamda bir vaqtning o‘zida 62 tagacha samolyotni joylashtirish imkoniyatiga ega bo‘ladi. Loyiha, shuningdek, mintaqadagi eng yiriklaridan biri bo‘lgan 46 ming kvadrat metrlik "duty-free" hududini yaratishni ham ko‘zda tutadi.

"Uzbekistan Airports" boshqaruvi raisi Javlonbek Umarxo‘jayev avvalroq yangi aeroport to‘liq raqamlashtirilishini va eng zamonaviy texnologiyalar yordamida qurilishini ma’lum qilgan edi. Takomillashtirilgan aeronavigatsiya tizimlari murakkab ob-havo sharoitida ham havo kemalarini qabul qilish imkonini beradi. Loyihani ishlab chiqish bilan Niderlandiyaning "Naco" konsalting kompaniyasi shug‘ullanmoqda.

Yangi aeroportning barpo etilishi so‘nggi sakkiz yil ichida uch barobarga oshib, yiliga 9 million kishiga yetgan yo‘lovchi oqimining jadal o‘sishiga javobdir. Shahar ichida joylashgan amaldagi Islom Karimov nomidagi aeroportning yanada kengayish imkoniyatlari tugagan. Prognozlarga ko‘ra, 2040-yilga borib O‘zbekiston poytaxtiga yo‘lovchi oqimi 24 million kishidan oshadi. Dastlabki hisob-kitoblarga ko‘ra, yangi aeroport butun ekspluatatsiya davrida mamlakat iqtisodiyotiga 27 milliard dollardan ortiq daromad keltirishi mumkin.