2024-yilda O‘zbekiston agrar sektori polizchilik sohasida salmoqli natijalarni namoyish etib, 953 ming tonna qovun hosilini yig‘ib oldi. Ushbu ma’lumotlar Milliy statistika qo‘mitasi tomonidan taqdim etilgan bo‘lib, respublikadagi barcha toifadagi xo‘jaliklarning barqaror faoliyatidan dalolat beradi.
Statistik ma’lumotlar tahlili shuni ko‘rsatadiki, bunday yuqori ko‘rsatkichni ta’minlashda fermer xo‘jaliklari hal qiluvchi rol o‘ynagan. Yetishtirilgan umumiy hajmining yarmidan ko‘pi, ya’ni 512,4 ming tonna mahsulot ularning hissasiga to‘g‘ri keladi. Bu dalil mamlakatda fermerlik harakatining samaradorligi va ishlab chiqarish quvvati ortib borayotganini ta’kidlaydi.
Shuningdek, dehqon va yordamchi xo‘jaliklar ham muhim hissa qo‘shib, birgalikda 389,6 ming tonna qovun yetishtirdilar. Qolgan 51 ming tonna hajm qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar tomonidan yetishtirilib, ishlab chiqarishning umumiy manzarasini yakunlaydi.
Yuqori hosildorlik ko‘rsatkichlari fonida hukumat erishilgan yutuqlar bilan to‘xtab qolmayapti. Agrar fanda oziq-ovqat xavfsizligini mustahkamlash va eksport salohiyatini oshirish bo‘yicha faol ishlar olib borilmoqda. Xususan, takomillashtirilgan yangi qovun navini yaratish rejalari haqida ma’lum bo‘ldi. Seleksiya ishlarining asosiy maqsadlari hosildorlikni sezilarli darajada oshirish va o‘simlikda keng tarqalgan kasalliklarga chidamlilikni shakllantirishdan iborat.
Qo‘yilgan vazifalarga erishish uchun ilmiy-tadqiqot institutlarida ilg‘or yondashuvlar qo‘llanilmoqda. Olimlar-seleksionerlar innovatsion usullardan foydalanib, genetik materialni chuqur tahlil qilmoqdalar, bu esa mahalliy iqlim sharoitlariga moslashgan hamda ichki va tashqi bozorlar talablariga javob beradigan yangi navning paydo bo‘lishini tezlashtirishi kerak.
Qiziqarli fakt: O‘zbek qovunlarining ayrim navlari, ayniqsa Xorazm navlari, tarixan quritilib, Buyuk Ipak yo‘li orqali eksport qilingan. Quritilgan qovun "qovun qoqi" o‘zining shirinligi va uzoq muddat saqlanish xususiyati tufayli qimmatbaho mahsulot hisoblangan, bu esa uni uzoq karvon sayohatlari uchun ideal mahsulotga aylantirgan.