Eronda hijob to‘g‘risidagi qonun ijrosi to‘xtatildi

Eron hukumati hijob kiyish masalasida muhim qadam tashlab, tegishli qonun ijrosini to‘xtatdi. Maqsadga muvofiqligini tekshirish kengashi a’zosi Muhammadrizo Bohunar huquq-tartibot idoralariga jamoat joylarida bosh kiyimsiz yurgan ayollarga nisbatan sanksiyalar qo‘llamaslik haqida ko‘rsatma berilganini ma’lum qildi.

Tehron. Eron Islom Respublikasida endilikda hijob kiyish qonuniy majburiyat hisoblanmaydi va huquqni muhofaza qilish organlari uni kiymaganlik uchun jarima yoki boshqa ta’qib choralarini qo‘llamaslik to‘g‘risida xabardor qilindi. Bu qaror uzoq davom etgan jamoatchilik muhokamalari va noroziliklar natijasi ekani ta’kidlanmoqda. Bohunarning so‘zlariga ko‘ra, huquqiy nuqtai nazardan, hijob to‘g‘risidagi qonunning avvalgi shaklda ijro etilishi imkonsiz bo‘lib qolgan.

Ushbu qonunchilikdagi o‘zgarish butun mamlakat bo‘ylab yillar davomida davom etgan noroziliklardan so‘ng yuz berdi. Jamoatchilik noroziligining ayniqsa keskin bosqichi 2022-yil sentabr oyida 22 yoshli Mahsa Aminiyning vafoti bilan bog‘liq voqealardan keyin boshlangan edi. Qiz "axloq politsiyasi" xodimlari tomonidan, ularning fikricha, hijobni noto‘g‘ri o‘ragani uchun hibsga olingan, bu esa ommaviy namoyishlar to‘lqinini keltirib chiqargan.

O‘sha voqealar paytida Eronning turli shaharlaridagi ayollar norozilik belgisi sifatida ommaviy ravishda ro‘mollarini yechib, sochlarini kesgan va "Ayol, hayot, erkinlik" shiorini aytishgan. Bu harakatlar keng xalqaro e’tiborni tortdi va Eronda ayollar huquqlari to‘g‘risidagi munozarani yangi bosqichga olib chiqdi.

Qonun ijrosini to‘xtatish to‘g‘risidagi qaror mamlakat ichida turlicha kutib olindi. Ko‘plab fuqarolar bu qadamni tarixiy deb olqishlagan bo‘lsa, ba’zi konservativ doiralar o‘z noroziliklarini bildirib, majburiy hijob kiyishni saqlab qolishni qo‘llab-quvvatlovchi mahalliy aksiyalar uyushtirdi. Shunga qaramay, hozirgi vaqtda tizimning umumiy pozitsiyasi qonunning ijro etilishi majburiy emasligidan iborat. Eron prezidenti Mas’ud Pezeshkian ham avvalroq bu masalada majburiy choralar kerakli natijaga olib kelmasligini ta’kidlagan edi. Eron shaharlari ko‘chalarida erkin kiyinish uslubini afzal ko‘rgan ayollar soni ortib borayotgani allaqachon kuzatilmoqda.

Ayollar uchun majburiy hijob kiyish Eronda 1979-yilgi Islom inqilobidan keyin joriy qilingan va yangi siyosiy tuzumning ramzlaridan biriga aylangan. Bundan oldin, Pahlaviylar sulolasi davrida g‘arblashtirish siyosati olib borilgan, hijob kiyish rag‘batlantirilmagan, ba’zi davrlarda esa davlat idoralarida hatto taqiqlangan edi.